Użycie fali uderzeniowej w rehabilitacji

Użycie fali uderzeniowej w rehabilitacji – każdy, kto był na koncercie, czy poszedł do klubu, mógł na własnej skórze poczuć uderzenie fali dźwiękowej. Głośniki sprawiały, że całe pomieszczenie drżało od muzyki. To wprawione drganiami membrany powietrze utworzyło najczęściej spotykaną falą mechaniczną w życiu każdego człowieka. Podobne fale są używane w codziennej pracy każdego dobrego rehabilitanta.

W jaki sposób tworzymy falę uderzeniową?

W rehabilitacji falę uderzeniową tworzy się za pomocą głowicy ultradźwiękowej. Drgania zawartego w niej materiału powodują rozchodzenie się fali w tkankach organizmu pacjenta. Drgania te można wytworzyć między innymi z pomocą materiału piezoelektrycznego, który się odkształca, kiedy zostanie nałożone na niego napięcie. Krótkie impulsy elektryczne w odpowiednich odstępach czasowych tworzy falę uderzeniową o zadanej częstotliwości. W innych głowicach wykorzystuje się zjawiska elektromagnetyczne i elektrohydrauliczne.

Warto zaznaczyć, że używa się głowić kontaktowych, a między głowicą i tkanką stosuje się żel, by ułatwić przechodzenie fal. Żele te mają neutralne odczyn substancji, nie powodują podrażnienia skóry i wykazują odpowiednią gęstość, by żel był zgodny z częstotliwością głowicy. Podczas terapii falą uderzeniową chronią skórę pacjenta przed uszkodzeniem, czy przegrzaniem.

W jaki sposób stosuje się fale uderzeniowe w zastosowaniach medycznych?

Fala niesie ze sobą energię. Kiedy fale o tej samej częstotliwości nakładają się na siebie, energię poszczególnych fal się sumują. Dzięki temu nadając odpowiedni kształt głowicy, można nałożyć wiele fal na siebie w pojedynczym punkcie. W ten sposób jesteśmy w stanie przemieścić dużą energię w danym punkcie bez uszkodzenia tkanek obrzeżnych.

W zależności od gęstości energii w zadanym punkcie fala uderzeniowa może mieć różne zastosowania. Duża gęstość energii ma działanie destrukcyjne, pozwalając na niszczenie zwapnień kostnych, uszkodzenie naczyń krwionośnych czy fragmentacje złamanych kości. W przypadku mniejszych energii ma ta metoda efekt stymulacji tkanki w tym działanie przeciwbólowe, poprawienie mikrokrążenia zwiększając dotlenienie komórek oraz przyspieszając gojenie ran.

Przy jakich schorzeniach stosuje się rehabilitację falą uderzeniową?

Terapia falą uderzeniową jest wykorzystywana między innymi w przypadku chronicznego bólu. Zerwany mięsień, rwa kulszowa, czy bóle kręgosłupa szyjnego i stawu barkowego. Bardzo dobry fizjoterapeuta wspomoże rehabilitację leczeniem za pomocą fali uderzeniowej przy przewlekłym bólu. Działanie przeciwbólowe fal mechanicznych jest osiągnięte kilkoma czynnikami. Są nimi zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, pobudzenie przemian metabolicznych komórek, usprawnienia oddychania tkankowego oraz zmiany w strukturze koloidów tkankowych.

Kolejnym schorzeniem jest choroba zwyrodnieniowa. Jest ona często wynikiem długotrwałego obciążenia stawów. Prowadzi to do zniszczenia tkanek stawów między innymi w obrębie chrząstki stawowej, więzadeł, torebki stawowej. Drażnienie zakończeń nerwowych, mikropęknięcia, wzrost śródkostnego ciśnienia krwi skutkuje pojawieniem się bólu.

Dodatkowo występuje upośledzenie funkcji stawów. Za pomocą fal mechanicznych pobudza się mikrokrążenie w zwyrodniałych tkankach. Uśmierza się ból i tworzy mikropęknięcia. Co skutkuje pobudzeniem tkanki do wzrostu i tym samym przyspiesza się jej leczenie.

Innym działaniem fal uderzeniowych jest zmniejszenie napięcia mięśniowego oraz zmniejszenie stanów zapalnych. Z tego powodu terapia za pomocą fal mechanicznych jest wykorzystywana w pomocy pacjentom cierpiącym na wzmożone napięcie mięśniowe czy stany zapalne przyczepu mięśni.

Fala mechaniczna może mieć też działanie destrukcyjne. Dlatego tworząc mikropęknięcia w złamanej kości, możemy stymulować zrastanie się kości. Można też leczyć takie schorzenia jak zwapnienie ścięgien, rozbijając je i pozwalając zaleczyć się zniszczonej tkance.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania terapii falą uderzeniową?

Terapia ta jest stosunkowo bezpieczna, ale należy pamiętać, że podczas jej wykonywania operuje się energią zdolną zniszczyć ludzką tkankę. Z tego powodu odradza się w kilku przypadkach stosowanie tej metody. Jej destrukcyjny skutek przy leczeniu kości jest niewskazany przy zaawansowanej osteoporozie, by nie naruszać już wyniszczonej tkanki kostnej. Niszczenie naczyń krwionośnych jest przeciwwskazaniem przy hemofilii oraz w przypadku kiedy pacjent zażywa leki przeciwzakrzepowe. Nie zaleca się stosować tej metody w okolicach metalowych implantów. Może to spowodować zwiększenie temperatury implantu, poparzenia i krwotoki.

Osoby z rozrusznikiem serca nie powinny mieć tego zabiegu wykonywanego w okolicach tego urządzenia, by go nie rozregulować lub zniszczyć.
Zabiegu odmawia się także kobietom w ciąży, osobom, które przybyły niedawno zawał serca oraz pacjentom posiadającym zaawansowaną chorobę nowotworową.

Jakie skutki uboczne mogą występować po rehabilitacji z pomocą fali uderzeniowej?

Trzeba zaznaczyć, że terapia falą uderzeniową jest określana jako zabieg nieinwazyjny. Wystąpienie niepożądanych skutków jest niewielkie, a możliwe skutki są łagodne. W miejscach zabiegu mogą występować uczucie bólu, obrzęk i opuchlizna, krwiaki podskórne oraz zaczerwienienia.

Terapia falą uderzeniową jest nieinwazyjną metodą używaną w rehabilitacji do uśmierzania bólu, stymulacji mikrokrążenia i wzrostu tkanek oraz zmniejszania stanu zapalnego i napięcia mięśniowego.